Willem Claesz van Catwijk (1647 - onbekend)
Willem Claesz van Catwijk, ook genaamd van Catting, zoon van Claes Willemsz (van Katwijk op Zee) en Annetge Cornelisdr is geboren in 1647 te Schiedam en gedoopt op 25 januari 1647 in de Hervormde Kerk te Schiedam. Doopgetuigen waren Evert Ghijsenj v.d. Most, Heijnrick Jansz, Maertgen Lourens en Trijntge Cornelis. Maertgen en Trijntge zijn de halfzuster en zuster van Annetge (zie ook de pagina Genealogie familie Bom).

Huwelijk van Willem Claesz van Katwijk en Cornelia Jansdr van der Bosch
In het vroege voorjaar van 1671 werd in Schiedam het huwelijk voltrokken tussen Willem Claesz van Katwijk en Cornelia Jansdr, bijgenaamd of afkomstig uit de familie Van der Bosch. Beiden waren naar schatting 24 jaar oud, een gangbare leeftijd voor een eerste huwelijk in de 17e eeuw. Hun huwelijk vond plaats in twee stappen: eerst het burgerlijk huwelijk op 7 maart, gevolgd door de kerkelijke inzegening op 27 maart in de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Schiedam.
Achtergrond van het bruidspaar
Willem Claesz van Katwijk was afkomstig uit Schiedam. De patroniem “Claesz” duidt hem als zoon van Claes, maar zijn ouders verbleven kennelijk niet in Schiedam. Omdat ze niet persoonlijk aanwezig konden zijn bij het ondertrouwverhoor, liet Willem zich vertegenwoordigen door een rechtsgeldig gevolmachtigde, zijn oom Evert Gijse. Deze oom – eerder bij Willems doop al als getuige aanwezig onder de naam “Evert Ghijsenj” – legde namens de ouders een officiële verklaring van toestemming (consent) af bij de plaatselijke schepenen. Zo kon het huwelijk doorgang vinden volgens de eisen van de stad en kerk.
Cornelia Jansdr (van der Bosch) was eveneens ongeveer 24 jaar oud en woonde in Schiedam. De toevoeging “van der Bosch” kan een familienaam of geografische herkomst aanduiden – mogelijk verwant aan een familie met wortels in het zuidelijker gelegen ‘s-Hertogenbosch, of uit een plaatselijke familie met deze naam. Zij werd bijgestaan door Marijtje Arijens, een “goede bekende”, waarschijnlijk een vriendin of verwante, wat erop wijst dat Cornelia wees of zelfstandig was.
1. Het burgerlijk huwelijk (7 maart 1671)
Het huwelijk werd op 7 maart ingeschreven in de gerechten van Schiedam, de voorloper van de huidige burgerlijke stand. Deze inschrijving was een officiële en verplichte stap vóórdat een kerkelijke inzegening plaatsvond. Het bruidspaar verscheen op het stadhuis, mogelijk op de hoek van de Lange Haven en het Stadserf, waar zij door de stadssecretaris en schepenen werden ondervraagd.
Omdat Willem van buiten de stad kwam en zijn ouders niet persoonlijk aanwezig waren, trad Evert Gijse op als gemachtigde en getuige. Hij verklaarde onder ede dat de ouders van Willem volledig toestemming hadden verleend voor het huwelijk van hun zoon. Deze verklaring werd op schrift gesteld en gearchiveerd in de trouwregisters. Marijtje Arijens bevestigde namens Cornelia dat er geen bezwaren waren.
De formaliteiten werden in het trouwboek van de stad vastgelegd, waarna het paar officieel werd vrijgegeven voor ondertrouw. De drie gebruikelijke huwelijksafkondigingen (geboden) volgden in de weken erna, uitgesproken in de gereformeerde kerk te Schiedam.
2. De kerkelijke inzegening (27 maart 1671)
Op 27 maart 1671 vond de kerkelijke huwelijksinzegeningplaats in de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Schiedam, vermoedelijk in de Grote of Sint Janskerk, een monumentaal gotisch gebouw dat het geestelijk centrum van de stad vormde.
- De dienst werd geleid door de predikant, die het paar toesprak over de Bijbelse grondslagen van het huwelijk (vaak uit Genesis 2 en Efeziërs 5).
- De bruidegom en bruid stonden voor het koorhek, begeleid door hun getuigen.
- Er werd gebeden, Schrift gelezen en de trouwbelofte afgelegd. Ringen werden soms uitgewisseld, al was dat in gereformeerde kring niet verplicht.
- De gemeente zong mogelijk een Psalm (bijv. Psalm 128, over huiselijk geluk).
- Na de zegen en handoplegging werden Willem en Cornelia officieel tot man en vrouw verklaard.
Sociale en juridische aspecten
- Wettelijke status: Door de verklaring van Evert Gijse was het huwelijk wettelijk waterdicht, ondanks de afwezigheid van Willems ouders.
- Burgerlijke gevolgen: Het huwelijk werd erkend voor erfrecht, eigendom en kinderaanspraken. Beiden werden als een nieuw huishouden ingeschreven in het wijkregister van Schiedam.
- Inbedding in gemeenschap: Na het huwelijk werd het stel doorgaans als “lidmaten” opgenomen in de gereformeerde gemeente, wat hen recht gaf op toegang tot avondmaal, kerkelijke steun en sociale status.
Levensverwachting en toekomstperspectief
Na het huwelijk zouden Willem en Cornelia vermoedelijk een woning betrekken in Schiedam of mogelijk in de omgeving van de haven, waar Willem werk kon vinden – mogelijk als knecht, schipper of ambachtsman. Cornelia, als vrouw van aanzien binnen de kerkelijke gemeente, zou verantwoordelijk zijn voor het huishouden en mogelijk ook bijdragen aan het gezinsinkomen via naaiwerk, bierverkoop of marktverkoop.
Conclusie
Het huwelijk van Willem Claesz van Katwijk en Cornelia Jansdr was een nauwkeurig gereguleerd ritueel dat het persoonlijke leven verbond met de juridische, religieuze en sociale structuren van de 17e-eeuwse Republiek. Het getuigt van een tijd waarin familie-eer, gemeentelijke regels en kerkelijke zegen hand in hand gingen om een nieuw leven te bekrachtigen.
Cornelia Jansdr van der Bosch
Cornelia is geboren omstreeks 1647 (geschat) in Oud-Beijerland als kind van niet te herleiden ouders. Een exacte datum van doop is niet te achterhalen omdat de doopboeken over de periode 1647 tot en met 1661 helaas verloren zijn gegaan.
Cornelia is overleden Op de Have in 1688 op 41 jarige leeftijd en begraven op 27 juni 1688 te Schiedam.
Nederduitsche Gereformeerde Gemeente – Trouwen Willem Claesz en Cornelia Jansdr (1671).
Bron; SchiedamGEN (DTB – Trouw – 0262 – 0088)
Klapper op het registers van de Burgerlijke Administratie.
Bron; FamilySearch
Kinderen van Willem Claesz van Catwijk en Cornelia Jansdr
- Claes Willemsz, geboren in 1671 in Schiedam en gedoopt op 11 november 1671 in de Hervormde Kerk te Schiedam. Claes is mogelijk overleden in de Kreupelstraet in 1672 nog geen jaar oud en begraven op 15 juni 1672 te Schiedam.
- Arijaantje Willemsdr, geboren in 1674 in Schiedam en gedoopt op 16 februari 1674 in de Hervormde Kerk te Schiedam. Arijaantje is overleden in het Gasthuijs in 1746 op 72-jarige leeftijd en begraven op 24 januari 1746 te Schiedam.
- Jan Willemsz, geboren in 1676 in Schiedam en gedoopt op 11 oktober 1676 in de Hervormde Kerk te Schiedam. Jan is overleden aan ’t Blauwhuijspad in 1728 op 52-jarige leeftijd en begraven op 30 november 1728 te Schiedam.
- Cornelis Willemsz, geboren in 1680 in Schiedam en gedoopt op 25 september 1680 in de Hervormde Kerk te Schiedam. Cornelis is op een onbekende datum overleden.
- N.N., geboren op een onbekende datum in Schiedam. N.N. is overleden in 1688 en begraven op 28 juni 1688, een dag na de begrafenis van zijn moeder te Schiedam.
Fiches dopen Hervormde kerk Schiedam (Druk op het plaatje voor de koppeling).
Bron; FamilySeach
Overlijden Cornelia Jansdr van der Bosch
Cornelia is overleden Op de Have in 1688 op 41 jarige leeftijd en begraven op 27 juni 1688 te Schiedam.

Registers van de Burgerlijke Administratie Hervormde kerk Schiedam – Begraven 1576-1811
Bron; FamilySeach

Inschrijving bij de weeskamer van Schiedam d.d. 14-02-1693
Bron; FamilySearch
Inschrijving bij de weeskamer van Schiedam d.d. 14.02.1693 ten tijde van het tweede huwelijk van Catharina Jacobs met Willem Claesz [hier]:
“compareerde Willem Claesz van Catwijck weduwnaer
van wijlen Cornelia Jansd[ochte]r ten eenre mitsgaders
Abraham Danielsz van der Meer soo voor hem selven
als in desen … hem sterck maeckende ende de
rato caverende voor Claes Danckersz te samen
gestelde voochden over de twee naegelate
– – – – –
weeskinderen vande voorn[oemde] Cornelia Jansd[ochte]r
met den voorn[oemde] Willem Claesz van Catwijck geprocre-
eert met namen Ariaentje Willems out XVIII jaren
ende Jan Willems out XIII jaren ofte elcx daer
ontrent ter andere sijde […]”
Hier is de vertaling van de Oud-Hollandse tekst naar modern Nederlands:
“Verscheen Willem Claesz van Catwijck, weduwnaar van wijlen Cornelia Jansdochter, aan de ene kant, en tevens Abraham Danielsz van der Meer, zowel voor zichzelf als in deze zaak handelend en zich sterk makend en borg stellend voor Claes Danckersz, samen aangestelde voogden over de twee nagelaten
– – – –
wezen van de voornoemde Cornelia Jansdochter, verwekt bij de voornoemde Willem Claesz van Catwijck, met name Ariaentje Willems, 18 jaar oud, en Jan Willems, 13 jaar oud, of ieder ongeveer die leeftijd, aan de andere kant […]”
Dit is een juridische of notariële akte waarin voogdij wordt geregeld voor de kinderen van de overleden Cornelia Jansdochter.
Tweede huwelijk van Willem Claesz van Katwijk met Catharina Jacobs (Gerritsdr)
Op 17 januari 1693 hertrouwde Willem Claesz van Katwijk, toen ongeveer 45 jaar oud, met de 26-jarige Catharina Jacobs, ook wel bekend onder de naam Catharina Gerritsdr, zoals zij in latere genealogieën regelmatig voorkomt. Het huwelijk werd eerst gesloten voor het Gerecht van Schiedam (de burgerlijke autoriteit), waarna op 6 februari 1693 de kerkelijke inzegening volgde in de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Schiedam.
Achtergrond van de bruidegom
Willem Claesz was een man van middelbare leeftijd woonachtig in Schiedam, waar hij waarschijnlijk werkzaam was in de visserij, ambacht of havenarbeid — beroepen die nauw verbonden waren met het economische leven van de stad. Hij was sinds juni 1688 weduwnaar van Cornelia Jansdr, met wie hij nog drie levende kinderen had. Na enkele jaren als weduwnaar koos hij opnieuw voor het huwelijk, waarschijnlijk zowel uit persoonlijke als praktische motieven: het verlangen naar gezelschap, ondersteuning in het huishouden en zorg voor eventuele jonge kinderen.
Achtergrond van de bruid
De bruid, Catharina Jacobs (in sommige bronnen Gerritsdr genoemd), was 26 jaar oud ten tijde van het huwelijk. De variatie in haar naam kan verklaard worden door het gebruik van patroniemen, waarbij “Jacobsdr” betekent “dochter van Jacob”, en “Gerritsdr” mogelijk verwijst naar een grootvader of alternatieve naam van de vader. In de laat-17e-eeuwse Republiek was het gebruik van vaste familienamen nog niet gestandaardiseerd.
Catharina was waarschijnlijk afkomstig uit Schiedam of omgeving en stamde mogelijk uit een burgerlijk of ambachtelijk milieu. Haar leeftijd, burgerlijke staat en afkomst maakten haar een passende partner voor een ervaren weduwnaar als Willem.
Het burgerlijk huwelijk (17 januari 1693)
Het huwelijk werd op 17 januari 1693 voltrokken voor het Gerecht van Schiedam in het stadhuis, een vereiste volgens de regelgeving van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
- Als weduwnaar had Willem geen toestemming meer nodig van ouders of voogden.
- Catharina was als 26-jarige vermoedelijk zelfstandig bevoegd om te trouwen, tenzij zij nog onder voogdij stond — waarover in de bronnen geen melding wordt gemaakt.
- Na de registratie werden de **huwelijksgeboden** (drie openbare afkondigingen) gedaan in de gereformeerde kerk, zoals gebruikelijk voorafgaand aan de kerkelijke inzegening.
Kerkelijke inzegening (6 februari 1693)
De kerkelijke inzegening vond plaats op 6 februari 1693 in de Nederduits Gereformeerde Gemeente van Schiedam, in de monumentale Grote of Sint Janskerk, het religieuze hart van de stad.
Tijdens deze plechtige dienst:
- Sprak de predikant het bruidspaar toe over de christelijke plichten van man en vrouw, doorgaans aan de hand van teksten als **Efeziërs 5:22-33** of **Genesis 2:24**.
- Legden Willem en Catharina ten overstaan van God en gemeente hun trouwbeloften af.
- Werden zij door de predikant ingezegend tot een christelijk huwelijk, waarmee zij werden opgenomen als gehuwd lidmaat binnen de gemeente.
Mogelijk werd de dienst opgeluisterd met een Psalmgezang, zoals Psalm 128, waarin de zegen op het huiselijk leven wordt bezongen. De inzegening was niet alleen een religieus moment, maar gaf het huwelijk ook maatschappelijke legitimiteit binnen de gemeenschap.
Sociale en juridische gevolgen
Door deze dubbele bekrachtiging — zowel voor het gerecht als in de kerk — werd het huwelijk volledig rechtsgeldig en religieus erkend.
- Willem, als ervaren burger en huisvader, verwierf met Catharina een jonge echtgenote die hem kon ondersteunen in het huishouden en mogelijk nog kinderen zou baren.
- Catharina verwierf status als echtgenote binnen de stadsgemeenschap en als lidmaat in de gereformeerde gemeente.
Zij zullen na de kerkelijke inzegening zijn bijgeschreven in de **lidmatenregisters** van de gemeente en vermoedelijk samen gaan wonen in Willems bestaande woning in Schiedam.
Conclusie
Het huwelijk tussen Willem Claesz van Katwijk en Catharina Jacobs (Gerritsdr) werd voltrokken in overeenstemming met zowel de burgerlijke als kerkelijke voorschriften van de Republiek. De burgerlijke huwelijksakte van 17 januari 1693 en de daaropvolgende kerkelijke inzegening op 6 februari 1693 markeerden het begin van een nieuwe levensfase voor beiden — een verbintenis geworteld in plichtsbesef, wederzijdse zorg en maatschappelijke verbondenheid. In een tijd waarin geloof en burgerlijk recht hand in hand gingen, stond dit huwelijk model voor de stabiliteit en continuïteit van het stedelijk leven in het Holland van de Gouden Eeuw.
Catharina Jacobs
Catharina is geboren in 1666 [twijfels…..] en gedoopt op 5 september 1666 in Schiedam als kind van Heijndrik Gerrits. Catharina is overleden op een onbekende datum, hoogstwaarschijnlijk in Schiedam en begraven aldaar.
Kinderen van Willem Claesz van Catwijk en Catharina Gerrits
- Nicolaas Willemsz, geboren in 1693 en gedoopt op 2 mei 1693 in de Rooms Katholieke Kerk te Schiedam.
- Pieter Willemsz, geboren omstreeks 1694 in Schiedam.
- Gerrit Willemsz, geboren in 1697 te Schiedam en gedoopt op 14 april 1697 in de Rooms Katholieke Kerk te Schiedam . Gerrit Willemsz is overleden en begraven in Schiedam op een onbekende datum, maar voor 1729 in Schiedam
- Hermanus Willemsz, geboren in 1699 te Schiedam en gedoopt op 25 november 1699 in de Rooms Katholieke Kerk te Schiedam. Hermanus Willemsz is overleden op een onbekende datum en hoogstwaarschijnlijk begraven in Schiedam.
- Willem Willemsz, geboren in 1702 in Schiedam en gedoopt op 10 september 1702 in de Rooms Katholieke Kerk te Schiedam. Willem is overleden bij de Vlaardingsepoort in 1750 op 48 jarige leeftijd en begraven op 25 juli 1750 te Schiedam (Bron; FamilySearch en SchiedamGEN, Gerechten van Schiedam – Begraven 0036 – 0083). Willem wordt in de registers van ondertrouw van de Hervormde kerk “van Kattig” genoemd.

Fiches collectie van dopen in de Rooms Katholieke Kerk Schiedam (1619-1811) – Nicolaia (Nicolaas) Willemsz (1693)
Bron: FamilySearch

Fiches collectie van dopen in de Rooms Katholieke Kerk Schiedam (1619-1811) – Gerardus (Gerrit) Willemsz (1697)
Bron: FamilySearch

Fiches collectie van dopen in de Rooms Katholieke Kerk Schiedam (1619-1811) – Hermanus Willemsz (1699)
Bron: FamilySearch

Fiches collectie van dopen in de Rooms Katholieke Kerk Schiedam (1619-1811) – Wilhelmus (Willem) Willemsz (1702)
Bron: FamilySearch
Rooms Katholieke Kerk Schiedam – Nicolaia (Nicolaas) Willemsz (1693)
Bron: FamilySearch
Rooms Katholieke Kerk Schiedam – Gerardus (Gerrit) Willemsz (1697)
Bron: FamilySearch

Rooms Katholieke Kerk Schiedam – Gerardus (Gerrit) Willemsz (1697)
Bron: FamilySearch
Rooms Katholieke Kerk Schiedam – Wilhelmus (Willem) Willemsz (1702)
Bron: FamilySearch
Overlijden Willem Claesz van Catwijck
Willem Claesz is overleden op een onbekende datum, hoogstwaarschijnlijk in Schiedam, al is dit niet terug te vinden.
Opmerking: Al wijzen alle gevonden stambomen en andere informatie erop dat Willem Claesz van Catwijk is begraven op 2 juni 1744 in Delfshaven op 97-jarige leeftijd klopt dit niet!. Deze leeftijd, zeker in die tijd is ongewoon hoog!?
Ik ben verder gaan zoeken en kwam in de oude aktes van Delfshaven het volgende tegen.
Uit de gevonden onderstaande gegevens van de kosten voor begraven lees ik dat het om Willem Claas (Claas) Keetwijk gaat. Waarschijnlijk is de onduidelijke dubbele “ee” als een “a” geïnterpreteerd. Ik ga ervan uit dat er sprake is van twee verschillende personen.
Kosten van begraven 1726-1778 Delfshaven (1744).
Bron; FamilySearch
Kosten op begraven 1735-1780 Delfshaven (1744).
Bron; FamilySearch
Schrijfwijze van de naam Van Katwijk
In de 16e en 17e eeuw waren de meeste mensen niet in staat om te lezen en te schrijven. Hun naam werd dan ook vaak door de mensen die dat wel konden geschreven zoals hij werd uitgesproken.
In oude akte kom ik ook de naam “Van Kattig of wel vaker voorgekomen Van Kattik tegen. De naam heeft de op Oudfriesche en Engelsche wijze uitgesproken letter “w”. Midden in een woord werd de “w” dikwijls niet uitgesproken; zo zij men Kattik en Noortik voor Katwijk en Noordwijk. Bron; De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) .

Aanvullende informatie en gegevens over Willem Claesz van Catwijk
Oud-rechterlijk archief van Schiedam – Minuut Boek – Akte van Transport van Onroerende zaken ect. 8-10-1701 t/m 28-3-1705 Inventaris 385 (ged.):
244. 7-6-1704. Lijntgen Reijniersdr. weduwe Gerrit Harmensz. Block wonende alhier verkoopt Liedewij Jansdr. weduwe Pieter Jacobsz. Thoole mede wonende alhier een huis en erf gelegen aan de westzijde van de Breestraat *, belend N Willem Claasz. en Z ’s-heren straat, strekkende voor van de straat tot achter aan het erf van Pieter Ouwendijck, voor 500 gld waarvan 300 gld gereed en 200 gld houdt koopster onder zich onder speciaal verband van het gekochte tegen een rente van 4% per jr.
Bron: Hollandse Genealogische Databank – Oud rechterlijk archief Schiedam, 1701-1705 – inv. nr. 385 (Giftboek).
* Is het huis van zijn vader Claes Willemsz van Catwijk
Oud-rechterlijk archief van Schiedam – Giftboek – Akten van Transport van Onroerende zaken ect. 02-01-1708 t/m 16-05-1711 Inventaris 355:
7v. 04-02-1708. Mr Joan Cambier raad en regerend schepen dezer stede als met Jacob Fockendijck door de heren van de wet gestelde voogden over Maria Jacoba van Boshuijsen minderjarige nagelaten dochter en voor 1/4e ab intestato erfgename van Daniel van Boshuijsen raad en president schepen dezer stede vervangende Cornelis Ben commies tot Nimwegen gehuwd met Catharina van Boshuijsen, Johannes Verlugt wonende Dordrecht gehuwd met Clasina van Boshuijsen en Nicolaas de Vries wonende Rotterdam gehuwd met Clara van Boshuijsen ieder mede voor 1/4e erfgenaam van de voorsz. heer van Boshuijsen verkoopt
Claas van der Schalk brandewijnbrander wonende alhier een huis en erf toegekomen hebbende Willem Claasz. en door de voorsz. erfgenamen wegens achterstallige en extra ordinaire verponding met advies van de burgemeesters op 06-01-1708 publiek geveild, gelegen in de Breestraat, belend W Liedewij Jansdr. en O Jacob Louwijsen, strekkende voor van de straat tot achter aan de Zijlsloot, voor 125 gld door de secretaris in consignatie ontvangen.
Bron: Hollandse Genealogische Databank – Oud rechterlijk archief Schiedam, 1708-1711 – inv. nr. 355 (Giftboek)